MEME KANSERİ BİLİNÇLENDİRME VE FARKINDALIK AYI ( EKİM AYI )
Başhekimimiz ve Genel Cerrahi Uzmanı Op.Dr.Şaban UYSAL ; Meme Kanseri Farkındalık ayı ile ilgili yaptığı açıklamada ;
Meme kanseri ülkemizde ve tüm dünyada kadınlarda en sık görülen ve aynı zamanda en sık ölüme neden olan kanser türüdür.8 kadından biri meme kanseri riski altındadır.
Dünya Sağlık örgütü tarafından 2004 yılından bu yana Memem Kanserinde erken teşhisin önemi ve meme kanseri farkındalığının vurgulanması amacıyla Ekim ayı Meme Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık ayı olarak belirlenmiştir.
Meme Kanseri memedeki hücrelerin kontrolsüz çoğalması ile ortaya çıkar.
Risk faktörleri 2 gruba ayrılır.
1-Değişebilen Faktörler
-Obezite
-Yetersiz Fiziksel Aktivite
-Hiç Doğum yapmamış yada ilk doğumunu 30 yaşından sonra yapmak
-Alkol kullanmak
-yağlı yiyecekler
2- Değiştirilemeyen Faktörler
-Kadın olmak
-Bazı kalıtımsal genlere sahip olmak ( BRCA1,BRCA2 gibi )
-Ailede meme kanseri öyküsünün olması ( Özellikle anne,kız kardeş,kız çocuk )
-Kişinin bir memesinde kanser olması
-Erken adet ( mens ) görmeye başlamak( 12 yaşından önce )
-Geç menapoza girmek ( özellikle 55 yaşından sonra )
Meme Kanserinin Belirtileri :
En sık rastlanan belirti memede ağrısız ve zamanla büyüyen bir kitlenin ( yumrunun) ele gelmesi yada hissedilmesidir.
Diğer belirtiler ise;
-Meme ucunda çekilmeler
-Memede portakal kabuğu görünümü
-Meme başında kanlı akıntı
-Koltuk altında şişmiş bezeler
-Meme de şekil değişikliği
-Meme yada meme ucu derisinde kızarıklık,kabuklaşma
Tanı;
Meme Kanserlerin de Erken Tanı hem tedavi edici hem de hayat kurtarıcıdır.
Erken tanı da en önemli olay ;
Kadının ayda bir kez kendi kendini muayene etmesidir.
Özellikle de aynanın karşısında muayene daha da önem arzetmektedir.
Meme başında olabilecek çekilmeler, meme derisinde kızarıklık, portakal kabuğu görünümü çok daha kolay görülebilmektedir.
Muayene de esas olan muayene edilecek taraftaki kol yukarı kaldırılır, diğer el ile meme dokusu gögüs duvarının kemik kas tabakası arasında saat yönünde tüm kadranlar taranarak sıkılaştırılır ve koltuk altıda muayene edilir.Ayda bir yapılacak bu muayenede önceki muayeneye göre olan meme cildindeki değişiklikler ,çakıl taşı şeklindeki sertlikler, koltuk altında ele gelen bezeler çok büyük önem arzetmektedir.
Anormal bir durum tespit eden bir kadın mutlaka bir genel cerrahi uzmanına başvurmalıdır.
Erken tanı için;
20-40 arası bayanlar; ayda bir kendi kendine meme muayenesi yapmalı,ayrıca 2 yılda bir doktora meme muayenesi için gitmelidir.
40 yaş üzeri bayalar ise; ayda bir kendi kendine meme muayenesi yapmalı,yılda bir doktora gitmeli ve 2 yılda bir mamografi çekilmelidir.
Ülkemizde her ilde olan Kanser Erken Teşhis,Tarama ve Eğitim Merkezinde ( KETEM ) ücretsiz olarak Mamografi çekilmektedir.
Ayrıca KETEM tarafından program dahilinde her İlçeye mobil Mamografi çekim aracı gönderilmekte ve duyuru yapılarak belirli süre
içinde kadınlara Mamografi çekilmektedir.Bu tarama programı her yıl rutin olarak uygulanmaktadır. Çekilen Mamografi sonucunda
anormal bulgu saplananlar aranıp Genel Cerrahi Polikliniklerine yönlendirilmektedir.
Erken Tanı da ;
Kendi kendini muayene ve Mamografi çok önemli yöntemlerdir.
Bunlara ek olarak
Tanıyı kesinleştirmek için;
-Ultrasonografi ( Meme USG )
-Meme MR ( Meme Magnetik ;Rezonans Görüntüleme )
-Meme Biyopsisi ( Kitlenin tamamının veya bir parçasının alınıp Patolojide incelenmesi )
-Tel işaretli Biyopsi
Yöntemleri kullanılmaktadır.
Kesin Tanı :
Biyopsi ile konulmaktadır.
Korunma :
-Sağlıklı Beslenme ( Sebze ve meyveden zengin,yağdan fakir beslenme )
-Düzenle fiziksel aktivite
-Bebeğinizi 1,5-2 yıl emzirme
Tedavi:
Meme kanserinde tanı kesinleştirildikten sonra :
-Cerrahi Tedavi
-Kemotrapi
-RadyoTerapi
-Hormon Tedavisi yapılmaktadır.
Özet olarak:
Meme kanseri erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir bir hastalık olup;
Erken teşhis de 20 yaş üzeri bayanlar da kendi kendine muayene çok büyük bir önem arzetmektedir.
KETEM’in Mamografi taramalarına da vatandaşlarımızın ilgi göstermesini sağlamak .
Bu konuda farkındalık ayı olarak belirlenen Ekim ayında yapılabilecek en büyük faaliyettir.
Sağlıklı nice güzel günlere.
Op.Dr.Şaban UYSAL
Of Devlet Hastanesi Başhekimi